یکشنبه ۱۶ تیر
اعلان ویژه شرکت در نظر سنجی مربوط به لوگوی جام جم فلسفه از میان هفت لوگوی ارائه شده بهترین را برگزینید .
بخش دوم
سیاست چه راهی را می‌رود که در نخستین گذرگاه‌‌ها از حمایت توده و جامعه بی‌بهره می‌ماند؟ یا جامعه چه توقعاتی از سیاسیون دارد که بعد از عمری کوتاه همنشینی و همراهی، ساز جدایی می‌زند و همراهی دیگر طلب می‌کند؟ بدبینی انسان‌ها به سیاستمردان و کار سیاسی از کجا ریشه می‌گیرد و اصولا چگونه می‌توان سیاست را از فساد و مکر و تزویر و دروغ مبرا دانست؟ آیا سیاست بالقوه جاه‌طلب و نیرنگ‌باز و مایه سقوط ارزش‌های انسانی است؟ پرسش‌هایی از این دست در شرایطی با بابک احمدی به صورت مکتوب در میان گذاشته می‌شود که در جامعه ایران توجهی جدی به این پرسشهاست....
· ما تاریخ را چنان می‌خوانیم که به زندگی امروز معنی دهد
عصر چهارشنبه 12 تیرماه نشر کتاب روشن میزبان دکترمحمود عبادیان، استاد فلسفه دانشگاه علامه‌طباطبایی بود تا آخرین کتاب بابک احمدی را نقد و بررسی کنند...
عنوان این نوشتار شاید اندکی عجیب به نظر برسد. فروید را ما عصب‌شناسی وینی می‌شناسیم که کاشف فرآیندهای روانی ناخودآگاه و تحلیل آنها به شیوه‌ی نوین روانکاوی ست. حال آن‌که هرمنوتیک خاصه به معنای مدرنش اساساْ یک جریان فلسفی مرتبط با مسأله ی فهم معناست. پس در نگاه نخست مشکل می‌توان ارتباطی میان این دو متصور شد. با این وجود، پل ریکور، به عنوان شاخص‌ترین چهره‌ی هرمنوتیک و پدیدارشناسی عصر حاضر اثری عظیم به نام "فروید و فلسفه" را صرف شناسایی و توصیف چنین ارتباطی نموده است. می‌کوشیم تا در این مجال کوتاه با تأمل در فصول آغازین این کتاب به تبیین رای ریکور در باب این ارتباط بپردازیم...
· همایش "هنر پرسشگری" برگزار می‌شود
همایش "هنر پرسشگری" دوشنبه ۱۷ تیرماه در بورگونی فرانسه برگزار می‌شود....
· تاثیر مراودات علمی در بسط پژوهش‌های بررسی می‌شود
نشست تاثیر مراودات علمی در بسط پژوهش‌های علمی با سخنرانی دکتر فرهاد برگزار می‌شود.این نشست ، شنبه 22 تیرماه از ساعت 10 تا 12 در سالن اجتماعات مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور برگزار می‌شود...
· مشکلات رفتارگرایی با مفهوم کیفیات ذاتی
اگر تلاش برای تحلیل سخن در باب حالات ذهن با سخن در باب رفتار عملی نباشد چه چیز از رفتارگرایی فلسفی باقی می‌ماند؟ این نکته در حقیقت صادق است که مبانی ما برای شرح حالات ذهن بر حسب امر دیگری به صورت گسترده‌ای رفتارگرایانه است. با این همه، این نگاه بی‌نقص نیست....
· نقدی به تقلیل رفتارگرایی فلسفی
موجودی که ذهنی در اختیار دارد بدان معنا نیست که ذهن آن با نوع خاصی از مؤلفۀ خاص مجهز شده است بلکه بدان معناست که آن نوع موجود قابلیت انجام رفتاری که معیار خود برانگیختگی و سازمان نسبتاً پیچیده را نشان می‌دهد داراست....
نشست هفتگی شهرکتاب در روز سه‌شنبه ۱۸ تیر ۱۳۸۷ ساعت ۱۷ به «نظریه و فلسفه‌ی فیلم» با سخنرانی دکتر محمد شهبا اختصاص دارد. موضوع این سخنرانی بررسی حیطه‌های نظریة فیلم (Film Theory) و مقایسه‌ی آن با حیطه‌های فلسفه‌ی فیلم (Film Philosophy) است....
· جایگاه فلسفه در منظومه میان‌رشته‌ای معاصر
رشته‌های گوناگون علمی هم اکنون ضرورت پرداختن به کلیت علم را در خود حس کرده‌اند و همین امر آنها را بدان سمت سوق داده که بحث میان رشته‌ای بودن علوم را جدی بگیرند. در این میان جایگاه فلسفه در این منظومه جدید جالب‌توجه است....
بخش اول
· اکسیر دموکراسی و توسعه یافتگی
شاید آرمانی والاتر و ارجح از دموکراسی برای انسان های دوران معاصر نتوان یافت. دموکراسی در واقع فرمولی از حوزه خطا و آزمایشات بشری است که پارامترها و ویژگی های چندوجهی دارد...
· مهم نیست فیلسوف باشم /گفت و گو با جرى فودور، فیلسوف تحلیلى معاصر
جرى فودور (متولد ۱۹۳۵) از مؤثرترین فلاسفه تحلیلى معاصر است. آثار او از دهه ۱۹۷۰ تاکنون خصوصاً در فلسفه ذهن و علوم شناختى مورد توجه بوده است. فودور از آن دسته فیلسوفانى است که با تمام وجود در مقابل نظریه هایى که پایه هاى معرفت انسانى و به ویژه علوم تجربى جدید را تهدید مى کنند ایستادگى کرده. در همین راستا برخى از مهمترین نوشته هاى او به معارضه با «هنسون»، «فایرابند»، «چرچلند» و... مربوط است....
· گفت وگوی متمدنانه /تزوتان تودوروف
«متمدن» بودن یعنی چی؟ روشن است که تحصیلات عالی داشتن، کراوات بستن یا هر هفته ناخن گرفتن کافی نیست. همه می دانیم که ظاهر «متمدن» داشتن فرد را از رفتار وحشیانه باز نمی دارد. متمدن بودن در همه جا و همه گاه به معنای آن است که به رغم تفاوتی که با دیگران در روش زندگی داریم انسانیت آنها را نیز بتوانیم درک کنیم و بپذیریم....
· فلسفه و اصطلاحات فارسی و عربی
کتاب «پیدایش اصطلاحات فلسفی در عربی و فارسی» یکی از مهمترین آثار حوزه اصطلاح‌شناسی فلسفی است که اکنون به زبان فارسی ترجمه و منتشر شده است. این کتاب در اصل حاصل سلسله سخنرانی‌های «وودوارد» است که محمد سهیل افنان در سال 1961 در انجمن شرقی دانشگاه ییل ایراد کرده است....
| ·نشست "معرفت‌شناسی مطالعات بین‌فرهنگی" برگزار می‌شود |
شنبه ۱۵ تیر
اعلان ویژه شرکت در نظر سنجی مربوط به لوگوی جام جم فلسفه
از میان هفت لوگوی ارائه شده بهترین را برگزینید
· مشکلات رفتارگرایی با مفهوم کیفیات ذاتی
دربارۀ بیان رایل مبنی بر اینکه اشتباه است که در اختیار داشتن ذهن از سوی شما را برحسب موضع جسمی شما و در ارتباط خاصی با یک هویت متمایز ( یعنی ذهن شما) در نظر گرفت چه می‌توان گفت؟ در باب بیان ویتگنشتاین که اصطلاحاتی که برای نسبت دادن به حالات ذهنی شما به کار می‌روند برای تخصیص اشیایی از نوعی خاص نمی‌توانند به کار روند چه؟ هر دوی این اندیشه‌ها مستقل از طرح تحلیلی یک رفتارگرا هستند و نظراتی را در باب ذهن حفظ می‌کنند که خودآگاهانه و غیررفتارگرایانه هستند.
فلسفه به معنای دوستی حکمت و دانش است. در لغت فیلسوف کسی است که به دانش و حکمت عشق و علاقه دارد و در راستای کسب آن می‌کوشد. با این همه، فلسفه تاریخی دراز را پشت سر گذاشته و برای هر تعریفی از آن باید به این تاریخ مراجعه نمود. فلسفه جهان‌شناسی، معرفت‌شناسی و زبان‌شناسی را تجربه کرده و فیلسوفانی چون: افلاطون، ارسطو، فلوطین و آگوستین را پشت سر گذاشته و به فیلسوفانی چون: دکارت، لایب نیتز و اسپینوزا رسیده است. بعد از آن هم فراز و فرودهای فراوانی را به خود دیده است.
· نگاهی انتقادی به آرای چهار اندیشمند معاصر (شریعتی، سروش، شبستری، ملکیان)
آنچه در ادامه می‌آید، یادداشتی است از آقای علی اصغر حقدار تحت عنوان "روزگار سپری شده روشنفکری دینی"؛ که در آن، کتاب "دین اندیشان متجدد از شریعتی تا ملکیان" نوشته محمد منصور هاشمی مورد بررسی قرار گرفته است. این یادداشت صرفا جهت آگاهی و اطلاع خوانندگان ارجمند "نیلوفر" در اینجا بازنشر می‌یابد و داوری در خصوص مدعیات حقدار، به‌ویژه در بخشی که مربوط به آرای ملکیان است، بر عهده خوانندگان گرامی است.
ستاد مصطفی ملکیان در متن حاضر به امکان و چگونگی طرح و اجرای جامعه اخلاقی و معنای "انسان اخلاقی" پرداخته‌اند. این متن که صورت مکتوب سخنرانی استاد ملکیان (مشهد ـ ۱۳۸۶)می‌باشد در آخرین شماره مجله آیین (شماره 12 و 13 ، اردیبهشت و خرداد 87) به چاپ رسیده است.
· چالش جبرگرایانه و مساله انکار «وجود»
این نوشته ابتدا جانبدار خواهد بود. مخصوصاً جانب دیترمینیسم را خواهد گرفت تا نقص بزرگ آنرا هویدا سازد. ادله ی آن برای رد عقلانیت و صحت وجودی نظریات مدافعین خشونت ورزی و جزمگرایی مذهبی است که نام «شریعت مدار» را بر ایشان زیبنده می شناسد.
· اخلاق ناخدایان - کانت و اهمیت فلسفه اخلاق
تمام فلسفه هاى پیش از فلسفه نقادى، غایت عقل را تنها در شناخت نظرى مى دانستند. اما از نظر کانت، غایت حقیقى عقل، شناخت طبیعت و تسخیر آن نبود، بلکه جنبه عملى عقل بود. کانت در عقل نظرى و عقل عملى چه هدفى را تعقیب مى کرد و چه نتیجه اى گرفت در عقل نظرى، کانت به این نتیجه رسید که عامل معرفت یا فاعل شناسا، صورت شناسایى را بر صورت ماده شناسایى که از خارج به وسیله حواس و متعلقات حسى ارائه مى شود، تلفیق مى کند.
· منطق شعر-ضیاء موحد
«پل والرى» که به گمان من بزرگترین شاعر قرن بیستم فرانسه است؛ علاقه زیادى به علم داشت، به گونه اى که با اغلب دانشمندان زمان خود از جمله انیشتین، نامه نگارى مى کرد و در عین حال شاعر خوبى بود. او در جایى مى گوید: «در اینجا مى خواهم نکته متمایزى را بیفزایم اگر منطق دان نتواند جز منطق دان باشد، نه منطق دان مى شود و نه مى تواند بشود و اگر شاعر، هیچ گاه جز شاعر نباشد، بدون کمترین امید در توانایى در استدلال انتزاعى هرگز آثارى شاعرانه به جاى نخواهد گذاشت.
· مجموعه مقالاتى پیرامون فلسفه غرب- معرفی کتاب
اثر حاضر شامل مجموعه مقالاتى درباره فلسفه غرب است که بیشتر به فلسفه افلاطون، فلوطین و رهروان آنها پرداخته و رویکرد آنان را به خدا، عقل و تبیین در مواردى نقد کرده است.
چندی پیش دویستمین سال انتشار کتابی گذشت که آن را مبیّن ِ عقل عملی و جهت دهی به سیرتکاملی تمدن ِ مدرن ِ غربی میدانند. (پدیدار شناسی روح)به همین مناسبت چندی پیش در ایران نیز تلاش هایی در راستای تفهیم این اثر عظیم فلسفی صورت پذیرفت که درس گفتار های دکتر سیدجواد طباطبایی نمونه اهم و اکمل این گرته بود. و کمترین ِ آن هام نگارش ِ مقالاتی نه چندان کامل از این مقال در صفحه ی اندیشه ی برخی روز نامه ها بود.هرچند که بر هیچ کسی پوشیده نیست که این کتاب را نمیتوان در قالب یک مقاله ی ژورنالیستی و یا یک پست وبلاگی تبیین و تشریح کرد، چه اینکه برای اینکار متون و کتبی به رشته نگارش درآمده که از اصل کتاب حجیم تر و پرکلام تر است.لیکن در می شود ارجاعاتی از این کتاب یا بر این کتاب ارائه داد که می تواند در راستای تفهیم و تدقیق کاوش در این اثر مفید به فاید باشد.و هدف از نگارش این متن نیز بر همین امر استوار است