یک شنبه ۹ تیر | |||||
یک شنبه ۹ تیر -بخش دوم
کاوش کیفی نامی است برای جنبشی فرمالیستی که در اوایل دهه 1970 به صورت آکادمیک آغاز شد. این جنبش دربرگیرنده انتقاداتی اخلاقی، سیاسی، روش شناختی و معرفت شناختی از تحقیقات علمی، اجتماعی در رشته های علمی و نظام های فکری بود که متوجه استراتژی های تحقیقاتی پیمایشی، همبستگی آماری، آزمایشی و شبه آزمایشی بودند. غالباً، دعواها و منازعات گروه های دانشگاهی بر سر معنا و ارزش کاوش های کیفی، مباحثات وسیع رشته های روانشناسی، جامعه شناسی، انسان شناسی، مطالعات زنان، تاریخ و ادبیات درباره اهداف، ارزش ها و اخلاق کارهای فکری را منعکس می کنند.بنابراین کاوش کیفی به مثابه محل یا پهنه انتقاد علمی، اجتماعی نسبت به هر نوع خاص از نظریه اجتماعی، روش شناسی یا فلسفه است.
· زادروز «ژان ژاک روسو» و نظریه «مسوولیت منتخب مردم در وفای به عهد» دیروز زادروز «ژان ژاک روسو» اندیشمند بزرگ بود که 28 ژوئن سال1712 در سوئیس امروز و فرانسه آن روز به دنیا آمد و 79 سال عمر کرد. وی فرضیه های متعدد دارد که اشاره به یکی از نکات او، مشکلات انسان را روشن می سازد. وی گفته است؛ انسان ها آزاد و برابر به دنیا می آیند، ولی می بینیم که در این دنیا در همه جا در زنجیر هستند و از رنج و ستم، تبعیض و از جدایی ها (اختلاف طبقاتی بر حسب دارایی و پول) ناله می کنند و این ناله گاهی به فریاد و... مبدل می شود. اندیشه ها و نظرات رادیکال و انقلابی روسو در عصر روشنگری کمکی بزرگ به روشن شدن آتش انقلاب فرانسه و بعداً رشد مکتب های سوسیالیستی کرد و در عین حال منجر به برانگیخته شدن احساسات ناسیونالیستی شد و این احساسات را تقویت کرد
ژاک دریدا را که همه می شناسند. خوشبختانه تب دریدا در ایران خوابیده و اکنون اگر کتابی از او چاپ شود، بدون تب «خوانده» می شود. دست کم امیدواریم. دکتر محمد ضیمران چند سال پیش کتابی درباره اندیشه دریدا نوشته بود (1379)، اکنون این کتاب را به چاپ دوم رسانده است با این تفاوت که فصلی 50 صفحه یی به آن افزوده است و اندیشه دریدا را در دهه 90 (هر چند ـ به قول خودش ـ شتابان و به گونه یی کوتاه) توضیح داده است.
· س و هزاره نوین - معرفی کتاب نویسنده کتاب «مارکس و هزاره نوین» سیریل اسمیت، قصد دارد با پیش کشیدن این بحث که سنت مارکسیستی ایده اساسی درباره انسان را کنار گذاشته است، آثار مارکس را به شأن درخور آن بازگرداند. اسمیت در کنار نظرات مارکس به آزمودن افکار لنین و تروتسکی نیز می نشیند و از اختلاف هایی که از کائوتسکی، پلخانف و حتی معاصران مارکس سرچشمه گرفته، پرده برمی دارد.
پیش از این کتاب هایی در حوزه فلسفه از دکتر کریم مجتهدی دیده بودیم. این بار کتابی از ایشان، تحت عنوان داستایوفسکی (آثار و افکار) چاپ شده که تالیفی است. اگرچه داستایوفسکی در عرصه ادبیات، شهرت دارد اما بی گمان نمی توان او را تنها نویسنده ادبی به حساب آورد. مجتهدی در فصل آخر این کتاب پرسیده است؛«آیا داستایوفسکی را می توان فیلسوف نامید؟»
· گفت وگو با دکتر محمدرضا ریخته گران در فلسفه طب پیش از آن که قرن ۲۰ به نیمه برسد، شوق و شور وصف ناپذیرى سراپاى دانشمندان عالم مدرن را فرا گرفته بود، آنها به آنچه مى گفتند مطمئن بودند و همه انواع دیگر معرفت را سرکوب مى کردند، اکنون که زمان آن رؤیاهاى خوشبینانه گذشته دوباره نظریه هاى رقیب آفتابى مى شوند و نقاط ضعف علم جدید آسان تر دیده مى شود.آنچه پیش رو دارید، آفتابى شدن طب غیر مدرن از خلال سخنان یکى از اساتید فلسفه، دکتر ریخته گران است.
مؤسسه پژوهشى حکمت و فلسفه ایران نشست «مفهوم زمان از دیدگاه فلسفه وجودى و فیزیک و ریاضیات» را با سخنرانى بیژن کریمى، عضو انجمن بین المللى مطالعه زمان، برگزار مى کند.
عدهاى ازهنرمندان واندیشمندان غربى ، دین وهنر را دو مقوله جدا ازهم مىپندارند و چنین معتقدند که هنرنباید درهیچ محدودیتی، حتى محدودیت دینی، قراربگیرد؛ محدود کردن هنر درقالبهاى گوناگون، بىتوجهى به ذات حقیقى هنراست چرا که هنر با خلاقیت وآفرینندگى همراه است وهرگونه محدودیتى مانع بروز وظهور واقعى نیروى خلاقیت خواهد بود . ازاینرو، هنرودین هرکدام باید راه خود را بپیمایند. تبیین دیگرى که دراین دیدگاه مىتوان آن را جستجو نمود،این است که هنرحکایتگر چیزهایى است که هست، نه اینکه توصیه کننده به چیزهایى باشد که نیست
یک شنبه ۹ تیر -بخش اول
بحث درباره آنچه هویت زنانه و هویت مردانه اقتضا میکند، بحثی جدی و گسترده خواهد بود و البته روشنگری بسیار نیز در پی خواهد داشت. مثلاً، در بحث از ظلم تاریخیای که بر زنان رفته است برخی میگویند این ظلم تاریخی زنان را در این وضع نگه داشته است. از سوی دیگر هم میتوان گفت وضعیت زنان و شرایطشان تاریخ را اینگونه ساخته است. اگر اقتضای مردبودن و اقتضای زنبودن روشن شود – حالا روشن شدن نه به معنای قدیمش، بلکه همین معنایی که امروزه پذیرفتنی است – فکر میکنم به پرسشهایی از این دست هم تا حدودی پاسخ داده شود.
· تأکید رواقیان بر موضوع عواطف انسانی رواقگرایی یکی از اولین جنبشهای فلسفی دوره هلنی بود. این اسم در اصل از نام ایوانی در آتن گرفته شده است. این ایوان که از نقاشیهای دیواری پوشیده شده بود، محلی بود که اعضای این مکتب فکری در آنجا جمع میشدند و سخنرانیهای خود را ارائه میدادند. رواقگرایان معتقد بودند احساسات انسان، احساساتی همچون حسادت، ترس، و یا عشق، از داوری اشتباه انسان ناشی میشوند لذا انسان روشنفکر و اخلاقگرا نباید فریب این احساسات را بخورد و بر اساس آنها دستخوش تغییر شود.
· عبادیان کتاب بابک احمدی را نقد میکند "رساله فلسفه تاریخ؛ جستاری در هرمنوتیک تاریخ" با حضور نویسنده کتاب و دکتر محمود عبادیان نقد می شود.نشست نقد کتاب عصر روز چهارشنبه 12 تیر ماه در فروشگاه کتاب روشن واقع در خیابان سمیه، نرسیده به خیابان شهید مفتح برگزار می شود.
· خطای مقولهای مفهوم ذهن از نگاه رایل
به نظر ویتگنشتاین مسائی فلسفی هنگامی بروز میکنند که "زبان به تعطیلات میرود" و این زمانی است که ما ارتباطمان را با روشی که واژههایمان در عمل به کار میروند از دست میدهیم. در تعاملهای روزمره با دیگران ما با قابلیت دانستن اینکه چگونه دیگران احساس میکنند و چه فکر میکنند سردرگم نمیشویممسئلۀ فلسفی اذهان دیگر هنگامی مطرح میشود که "ذهن"، "اندیشه"، "احساس" و همخانوادههای آنها از بسترهایی که به صورت طبیعی در آنها قرار دارند خارج میشوند و تفسیر خاصی در مورد آنها ابراز میشود و بنابراین در معماهایی که بهوجود میآیند دودل هستیم. هانا آرنت متفکر سیاسی برجسته در کتاب جنجالی «آیشمان در اورشلیم» که در تحلیل محاکمه آدولف آیشمان مسوول مستقیم اردوگاههای مرگ نوشته است، مساله مسوولیت فردی و جمعی را در عرصه سیاسی به وجهی قابل تامل تبیین کرده است. از نظر دادگاهی که او را محاکمه میکرد وی مسوول اصلی یکی از بدترین انواع شرارتها یعنی پاکسازی قومی بود و لذا باید به دار مکافات آویخته میشد در حالی که آرنت به این جریان از ساحت دیگری مینگریست. مساله از بعد سیاسی این بود که مسوول پاکسازی قومی – نژادی متوجه چه فرد یا گروهی است: سران نازی یا ملت آلمان؟
· کتاب "تکنولوژی اطلاعات و فلسفه اخلاق" منتشر شد کتاب "تکنولوژی اطلاعات و فلسفه اخلاق" تدوین جرون ون دی هون و جان وکرت از سوی انتشارات دانشگاه کیمبریج منتشر شده است
صادق هدایت به عنوان بنیانگذار رئالیسم داستانى، در عرصه ادبیات، جایگاه والایى دارد و برداشتهاى متفاوتى از آثار و شخصیتش در پرتو مضامین نهفته در آنها ارائه شده است. اما هدایت واقعى کیست؟ دغدغه اصلى او چه بود؟ و چرا مى نوشت؟ به سهم خود مى خواهم صادق هدایت را از منظر فیلسوف آلمانى «آرتور شوپنهاور» نگریسته و به تحلیل دغدغه هاى فلسفى او با نظر به جان مایه آثارش بپردازم و به تعبیرى به جهان «هدایت فیلسوف» بیشتر نزدیک شوم.
· گیشاردن از جامعه آرمانی اش سخن می گوید - نگاهی به پست های دیگر این وباگ پشنهاد می شود و همچون ماکیاولی افعال و طبیعت انسان را پایه ی نظریاتش قرار داد. و همچون دیگر اندیشمندان که زائیده زمانه شان هستند، به نبض فکری زمانه دلبسته بود و از اینرو به انسان بدبین بود و شکاک. ولی نتایجی که بدانها دست می یافت گاهاً با نتایح ماکیاولی نمی خواند. به هیچ عنوان به استبداد شهریاری دلبسته نبود. جانب سعادت را هم در جباریّت مطلق نمی جست. باز شدن گره بخت ایتالیای چندپاره را به دستان دیکتاتوری ممکن نمی دانست.
· بخشی از «دانشنامه ملخّص فلسفه و فیلسوفان غرب» ترجمه شد «فیلسوفان یونان و روم» به ویراستاری جیمز اوپی ارمسن و جاناتان ری، بهار امسال با ترجمه امیرجلالالدین اعلم توسط انتشارات امیرکبیر منتشر شد. این کتاب، ترجمه مقالههای «دانشنامه ملخّص فلسفه و فیلسوفان غرب» است که از روی ویرایش جدید سال 1989 ترجمه شده است.
کتاب «شهریار ایرانی دیباچهای بر نظریه سیاست در ایران» به قلم صادق حیدرینیا به تازگی از سوی موسسه توسعه و تحقیقات علوم انسانی منتشر شدهاست.
از Two Dogmas of Empiricism غالباً به عنوان حملهای جانانه علیه تمایز تحلیلی/ترکیبی یا به بیان دقیق تر رد گزاره های تحلیلی(خصوصاً انکار تحلیلی بودن گزارههای منطق و ریاضیات) یاد میشود. انکار گزارههای تحلیلی اساس فهم بسیاری از جنبههای فلسفهی کواین است.
· دانلبود کتاب: Hume: An Enquiry concerning Human Understanding
|