شنبه ۸ تیر

                                              شنبه ۸ تیر -بخش دوم

---

---

·   آیا علم در برابرجامعه متعهد است   ایمره لاکاتوش ‎/ ترجمه رضا مثمر

نوشته حاضر متنى است که لاکاتوش در سال ۱۹۷۰ در انجمن بریتانیایى تعهد اجتماعى علم ایراد کرده است و در اصل پاسخ وى است به سخنرانى دیگر. پاره هاى اندکى از متن را که صرفاً به اوضاع سیاسى آن دهه بریتانیا اشاره داشته است و نبودش غبارى بر چهره متن نمى نشاند حذف کرده ایم. تنها یک نکته دیگر و آن که خواننده نمونه هاى لاکاتوش را چیزى بیش از نمونه تلقى نکند و بر آنها چندان درنگ نکند که از مراد نویسنده باز ماند. نه خود لاکاتوش به قول ویراستاران نوشته هایش سر آن داشته است که این متن را چاپ کند، متن پس از مرگ وى در زمره مجموعه آثارش منتشر شده است، و نه از این متن تحلیل دقیق و موشکافانه پراگماتیسم و رمانتیسیسم یا حتى تاریخ فلسفه را در نظر داشته است. عنوان سخنرانى به روشنى نقشه آن راهى است که خواننده باید بپیماید.

·   رنج بنیامین-  تقریری کوتاه ازسیاوش جمادى

والتر بنیامین، ماتریالیسم دیالکتیک را متأثر از «گرشوم شولم»، «فرانتس کافکا» و برخى از مفسران تورات در پرپومسیانیسم یا معادگرایى زمینى مى بیند.مسئله او، زمان، بازگشت ناپذیرى و مظالم فراموش شده اى بود که بر صفحه تاریخ جمع شده اند.

 

 

 

 

·   گزارشی کوتاه از نشست تاریخ فلسفه

سومین نشست تخصصی «تاریخ فلسفه» به همت بنیاد حکمت اسلامی صدرا برگزار شد. به دنبال سمینار محققین و هم‌اندیشی‌ها، سومین نشست علمی‌ـ تخصصی «تاریخ فلسفه» به ابتکار بنیاد حکمت اسلامی صدرا و با حضور اعضای برگزیده هیات علمی چهار گروه مرکز «تدوین تاریخ جامع حکمت و فلسفه» بنیاد برگزار شد. در این نشست، حدود یکصد نفر از استادان مطرح گروه‌های فلسفه، باستان‌شناسی، تاریخ و زبان‌شناسی برخی دانشگاه‌های تهران و نیز حوزه علمیه و دانشگاه‌های قم و همچنین چند‌تن از دانشمندان و محققان غیر‌ایرانی شرکت داشتند.

 

 

 

شنبه ۸ تیر -بخش اول

---

---

 

·   پرونده وحی و قرآن - در سایت اختصاصی و البته فیلتر شده سروش

هر آنچه از بهمن به این سو در این باره نوشته و منتشر شده را یکجا ببینید.

·  "هرمنوتیک و نواندیشی دینی" منتشر شد

کتاب "هرمنوتیک و نواندیشی دینی" تألیف جهانگیر مسعودی از سوی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی منتشر شد.

·  درباره ی زبان - نوشته  هنری م - هونیگس والد/ ترجمه:کورش صفوی

زبانشناسی(1)/زبانشناسی(2)/زبانشناسی(3)/زبانشناسی(4)/زبان و نسبت آن با تفکر جدید(1)/زبان و نسبت آن با تفکر جدید(2)/زبان و نظریات زبانشناسی/فلسفه و زبان دینی/زبان قرآن، ساختار و ویژگیها/مسئله ی زبان/زبان و عینیت/زبان، قدرت، خشون

 

 

 

·  سه فیلسوف اذربایجان- هانری کربن - درباب سهروردی - ودود تبریزی-رجب علی تبریزی

 این مقاله به صورت سخنرانی در آبان ماه 1355 در دانشگاه آذرابادگان ایراد و سپس متن آن در نشریه ادبیات و علوم انسانی دانشگاه آذرابادگان، سال 29، شماره مسلسل 122 (تابستان 1356) چاپ شده است.

 

 

 

·  کارکرد زبانی و تصویری سوررئالیسم -  اندیشه هنر-سیاوش روشن دل

نقاشی سوررئالیستی هیچ‌گاه به پای شعر و ادبیات آن نرسیده، همین‌طور فیلم‌های آن. زبان به دلیل آزاد گذاردن شنونده-خواننده در تجسم موضوع بسیار موفق‌تر از تصویر است. تصویری که ناگزیر حضور عینی خود را با قدرتی که نمی‌توان از سیطره‌ی آن رها شد بر ذهن تحمیل می‌کند. این گل، این پرنده‌، این چهره وقتی تصویر شد و دیده شد، در ذهن حک شده و نمی‌توان آن را از حافظه پاک کرد. اما گل و پرنده در شعر برای هر خواننده-شنونده تصویری متفاوت و با کمالی غیرقابل وصف ایجاد می‌کند.

 

 

 

·  چند کلمه قصار در باب هرمنوتیک

 همان طور که کانت فلسفه را از هستی شناسی به سوی معرفت شناسی برد، هرمنوتیک نیز آن را از شناخت متعلقات فهم به سوی شناخت خود فهم سوق داد. بی گمان تشابهی که دیلتای میان کانت و شلایرماخر برقرار کرده، برقرار است.

 

 

 

·  دانلود کتاب: The Interpretation of Quantum Mechanics

 

 

 

·  فلسفة تاریخ، روش‏شناسی و تاریخ‏نگاری(فرهاد محرابی)

آثاری که در زبان فارسی‏ خلاء تئوریک در زمینة ارتباط مابین تاریخ، علوم اجتماعی و فلسفه را پر کنند، بسیار اندک است و تا آنجایی که نگارنده اطلاع دارد تنها کتابی که جدیدترین مباحث حوزة تاریخ نگاری و روش‏شناسی‏ این حوزه را با رویکردی چند رشته‏ای مطرح می‏کند، کتاب حاضر است. کتابی که در نگاه نخست به حوزهء تاریخ تعلق دارد اما واجد مباحثی است که امکان گفتگوی بین رشته‏ای را فراهم می‏کند.

·  هنر و موسیقی در فلسفه شوپنهاوئر

شوپنهاوئر نتیجه می گیرد که چون جهان همه اراده است و ذات مطلق از عالم وحدت و سکون به عالم کثرت و حرکت آمده است، باید همه شر و درد و رنج باشد؛ برای آنکه اراده بذاته خواست و طلب است و خواهش و درخواست او بیش از وسع و اندازه اوست. در مقابل هر آرزویی که برآورده شود، ده آرزوی نابرآورده وجود دارد. میل و طلب را نهایت نیست؛ ولی کامیابی محدود است.

 

 

 

 

جمعه ۷ تیر

جمعه ۷ تیر

---

---

· تأملی بر گسست ِ تداومی از سنت

مدرنیته در امتداد و تداوم قرون وسطی بوده یا در گسست از آن ؟ برخی می گویند مدرنیته وضعیت کاملآ جدیدی است لذا ظهورش در گسست از سنت ِ قدیم است ، چند پژوهش هم درصدد این بوده تا با نشان دادن رگه های قرون وسطایی فلسفه ی مدرن و اینکه مثلآ همین فلسفه ی دکارت چگونه از دل تحولات کلامی _ فلسفی ِ قرون وسطی به دنیا آمده ، تأکید کند بر تداوم . بنده در مورد سنتهای متصلب نظرم با  گسست ِ تداومی است ، یعنی گسست در عین ِ تداوم .

· فلسفه هنر نزد فارابی (۲) - خیلی کوتاه

نفس ، نسبت به آنچه با آن ناسازگار است ، قبض و گرفتگی پیدا می‌کند و نسبت به آنچه با آن سازگار است انبساط و گشادگی می‌یابد . همگی این امور ملائم از گونه‌ای تناسب وزنی و تألیف صوتی مطابق با آن ها برخوردار است .

· مغالطه‌ی انگیزه و انگیخته

اساس این مغالطه این است که کسی برای نقد یک عقیده و رأی به‌جای این‌که به محتوای آن بپردازد، به خاستگاه آن عقیده و رأی پرداخته و انگیزه‌های پشت آن را نقد می‌کند. به‌جای اینکه توجه کند که شخص گوینده چه می‌گوید و ارزش و استدلال سخن او چیست، به سراغ این مسئله می‌رود که تعلقات و انگیزه‌های گوینده‌ی آن چیست؟ متعلق به کدام طبقه، حزب و گروه است و اهداف او و هم‌فکرانش کدامند.

· "فردوس حقیقت" تجدید چاپ می‌شود

"فردوس حقیقت: دیدگاه و نوید تصوف، سنت عرفانی اسلام" اثر دکتر سید حسین نصر که در 272 صفحه از سوی انتشارات هارپر سانفرانسیسکو به زبان انگلیسی منتشر شده، سپتامبر امسال تجدیدچاپ می‌شود.

·  صورت و ماده در معارف اسلامی و نسبت آن با هنر - غلامرضا اعوانی

صورت و معنا بحث بسیار مهمی است که با نفس وجود انسان و با نفس وجود به طور کلی ارتباط دارد .واقعیت این است که در جهانی که در آن زندگی می کنیم ،پر از معنا ست،معناهایی که ظاهر شده اند . این اصل بدیهی حکمت ،عرفان و حکمت معنوی است . هنر معنوی هنری است که همه چیز را آکنده از معنا می داند . اگر هنر را آفرینش و ایجاد چیزی بدا نیم ،می توان نتیجه گرفت که با معنا ارتباطی تام و تمام دارد.

· پلورالیسم ارزشی <ایزایا برلین>

آیزایا برلین در سال 1909 در ریگای روسیه به دنیا آمد. در ۱۹۱۷ هنگامى که با پدر و مادر در پتروگراد [سنت پترزبورگ کنونى] به سر مى برد، انقلاب روسیه را به چشم دید. در ۱۹۲۱ به انگلستان رفت و در دبیرستان سنت پل و دانشگاه آکسفورد درس خواند و از آن پس در همان کشور اقامت گزید و به عضویت هیأت علمى کالج ال سولز در همان دانشگاه درآمد. از ۱۹۵۷ به مدت ۱۰ سال استاد کرسى نظریات اجتماعى و سیاسى در آکسفورد و از ۱۹۷۴ تا ۱۹۷۸ رئیس فرهنگستان بریتانیا بود. او دانشورى در یکى از مهم ترین دانشگاه هاى بریتانیا بود و به مقام برجسته ترین و اصیل ترین(نظر شخصی من) متخصص تاریخ اندیشه هاى اروپا رسید.

·  زن ایرانی در آستانه مدرنیته

" کتاب ها و روسپی ها هر دو مردان ویژه ی خود را دارند ؛ مردانی که از طریق آنها گذران روزگار می کنند  ؛ و عذابشان می دهند ، در این زمینه مردان ویژه ی کتابها منتقدانند . " بنیامین بی شک در تجربیات زندگی اش با مشتریان خاص روسپی ها هم ارتباط داشته است اما احتمالن نام خاصی نداشته اند  با دسته ی خاصی نبوده اند که از آنها در تنها نوشته ی اتوبیوگرافیک اش – خیابان یک طرفه – نامی بیاورد . در ایران اما به راحتی می توان با اندکی تسامح این مشتریان خاص را شناخت . با این تفاوت که چون در ایران به طور رسمی روسپی و روسپی خانه نداریم ، بهتر است این دسته را "مشتریان ویژه ی زنان " بنامیم ؛ طرفداران صیغه ی موقت !

Formalizing Medieval Logical Theories·

 کتابی  از Catarina Dutilh Novaes در  دسترس دوستان قرار می گیرد. این کتاب در سال ۲۰۰۷ منتشر شده و در ۳۲۵ صفحه به بررسی گسترده ای از مهمترین مسائل و نظریه های منطقی مطرح در قرون وسطی می پردازد که برای دوستداران این حوزه می تواند جالب باشد.

Logical Pluralism·

مورد دوم مقاله ای است از Gerg Restall و J. C. Beal . در این مقاله به مسائلی در حوزه ی فلسفه ی منطق پرداخته می شود، بخصوص به بحث کثرت گرایی منطقی. کثرت گرایی منطقی به مقابله با این ایده بر می خیزد که تنها یک منطق صحیح یا صادق وجود دارد ( برای پی گیری این بحث به فارسی می توانید به کتاب "فلسفه ی منطق" نوشته ی سوزان هاک ترجمه ی دکتر محمد علی حجتی از انتشارات طه رجوع کنید)

· دانلود کتاب: Modern Philosophy

· دانلود کتاب: Michael Polanyi: Scientist and Philosopher

· دانلود کتاب: The Worst Enemy of Science