|
سه شنبه ۴ تیر - بخش دوم
|
ساخت منطقى جهان اثرى در سنت فلسفه تحلیلى از فیلسوفى اثبات باور است. نسخه اولیه کتاب چنان که مؤلف آن، رودلف کارناپ، مى گوید در فاصله سال هاى ۲۵-۱۹۲۲ نوشته شده است اما صورت نهایى آن در سال ۱۹۲۸ ( یک سال پیش از انتشار بیانیه حلقه وین) به چاپ رسیده است. یادداشت زیر بررسى کوتاهى است که هانس رایشنباخ در سال ۱۹۳۳ بر این کتاب نگاشته است.
· عقل معاد و عقل معاش-اکبر جبارى
باید ببینیم که اختلاف در چیست آیا در مبادى است یا در موضوعات و یا در مسائل. خلاف در مبادى هیچ گاه منجر به وحدت نمى شود. خلاف در موضوع نیز لزوماً مودى به وحدت نخواهد شد اما هنگامى که در مسائل اختلاف باشد چنانچه از مبادى مشترکى برخوردار باشیم مى توان به رفع اختلاف و نتیجه یکسان امید داشت. در صورت کشف ماهیت اختلاف ها طرفین نزاع بهتر مى توانند سخن یکدیگر را درک کنند و نسبت خویشتن را با هم بشناسند. مثلاً کسى که مبانى عقلى محض دارد چگونه امکان مى یابد که با شخصى مناظره کند که مبانى عقلى ـ نقلى داشته باشد.
فریدریش آوگوست فون هایک (1992-1899) فیلسوف و اقتصاددان اتریشی تبار انگلستان، برنده جایزه نوبل اقتصاد در سال1974، رهبر مکتب اقتصادی اتریش واستاد دانشگاه لندن در بین سالهای (1948-1931) که مجله اکونومیست لندن او را برجسته ترین فیلسوف روزگار ما معرفی کرده و به جرات می توان او را فیلسوف ترین اقتصاددان واقتصاددان ترین فیلسوف قرن بیستم نامید، بر این عقیده بود که فراتر رفتن انسان از یک موجود وحشی و دست یافتن وی به تمدن بیشتر درسایه اخلاق و سنت امکان پذیرشده است و نه عقل و محاسبه.
· کدام «چپ»، کدام «راست»؟ - ناصر فکوهی
تخریب زبان به مثابه ظرف اندیشه، بی‌شک به تخریب اندیشه، منجر می‌شود و هر چند نمی‌توان درباره میزان این تخریب با قاطعیت سخن گفت و باید آن را بنا بر فرهنگ یا گروه فرهنگی و موقعیت اجتماعی و زمانی ـ مکانی و بسیاری از عوامل دیگرِ تعیین‌کننده، نسبی کرد، اما در یک امر نمی‌توان تردید داشت و آن اینکه تخریب اندیشه با منشاء زبان‌شناختی به صورت‌های مختلف و در قالب‌های کلی یا جزئی و در کوتاه یا درازمدت، نه‌فقط در سطح گفتمان‌های اجتماعی و فردی (که چیزی بدیهی است) بلکه از خلال ساختارهای چرخه‌ای در سطح رفتارهای فردی و اجتماعی و میان کنش‌های جامعه نیز، خود را نشان خواهد داد.
· زیبایی‌شناسی نفرت - احمد مهربان
مرگ پدیده یا جوهری است انسانی، که شاید در مقام خود فاقد هرگونه جاذبه و زیبایی باشد. این گزاره در مورد خودکشی با تاکید و قاطعیت بیشتری بیان می‌شود. اما آگاهی انسان از مرگ خود، مرگ و به‌طور خاص شهادت را در ساحتی قرار می‌دهد که می‌تواند مصداق امر زیبا باشد. شهید با نظر به یک غایت مذهبی یا انسانی از حیات خود چشم می‌پوشد و مرگ را در آغوش می‌کشد؛ این هسته اصلی ایده شهادت است. اما اینجا، سخن از نفرتی است که به‌مثابه امر زیبا تعریف می‌شود و به انگیزه تخریب نفس و کشتار تبدیل می‌شود. شاید این ادعایی غریب و گستاخانه باشد که جذب افراد به ارتکاب عملیات انتحاری، وجوهی زیبایی‌شناختی هم دارد.
· انتقاد ارتگایی گاست از عصر مدرن
خوزه ارتگایی گاست (1955-1883) فیلسوف و نظریه پرداز اسپانیایی یکی ازمنتقدین انسان و عصر مدرن است. در اندیشه وی، عصر مدرن، عصر سرگردانی و اقتدار گریزی است. مرکز فرماندهی از هم پاشیده، سکان رها شده و هدایتی در کار نیست. زندگی مدرن طرحی ندارد و همگان در هزار توی نفس خود گم شده اند.مهم ترین اثر سیاسی گاست، کتاب «طغیان توده ها» است. وی در این کتاب می گوید: «مهم ترین واقعیت زمانه ما ظهور انسان توده ای و توده ها درعرصه های گوناگون جامعه است.»
· گفت و گویی درباره حق دخالت بشردوستانه- آرش نراقی
البته مقاله از منظری فلسفی به موضوع پرداخته است.
سه شنبه ۴ تیر - بخش اول
این کتاب همانطور که از اسمش پیداست مجموعه ای از ترجمه های مختلف و گاها بی ارتباط به هم درباره مسائل دینی و معنوی است و روح قرون وسطی(بقول ژیلسون) در این کتاب جاریست. ضمنا با خواندن این کتاب می فهمید ملکیان اگر چه بر خردگرایی خیل تاکید دارد اما ظاهرا به پست مدرنیته هم نزدیک است و آرمان های تجدد چندان ارزشمند نیستند.قطعا زندگی مدرن خلا معنایی بوجود می آورد و امروزه اقداماتی که افراد برای رفع این خلا انجام میدهند(مثل خیل کارهای عجیب که در اطرافیانمان میبینیم و در غرب خیلی بیشترند) را حرکتی پست مدرن میدانند.من هم مطمئنم که بحران داریم اما با رجوع به قرون وسطی بعید میدانم راهی یافت شود.
·"ذهن دیگری" از نگاه ویتگنشتاین
|
ما چه چیز در مورد اذهان دیگر می‌دانیم؟ این پرسشی است که بسیاری از فیلسوفان ذهن آن را سرلوحه مسائل فلسفی خود قرار داده‌اند. در این زمینه، ویتگنشتاین هم تشبیه جالبی دارد که این مثال در این مقال مرور می‌شود. درست است که شما می‌توانید از ذهن خودتان مطلع باشید چگونه می‌توانید اذهان دیگر را بدانید؟ در واقع هنگامی‌که ما مطلب را بدین طریق برقرار می‌کنیم می‌توانیم ببینیم که این مسئله عمیق‌تر آن چیزی است که انتظار داشته‌ایم. چگونه می‌توانید بدانید که دیگران اذهانی را واجد هستند؟ آنها به روشهایی مشابه روش شما رفتار می‌کنند و تأکید می‌کنند که رنجها، تصورات، احساسات و تفکراتی را واجد هستند. اما شما چه دلیلی برای تأیید آنچه انجام میدهند دارید؟ نمی‌توانید حالات ذهنی دیگران را دریابید. شما مبانی استنتاجی کافی برای اشاره به اینکه آنها از زندگی ذهنی بهره‌مندند که از آن می‌توانید دربارۀ آنها بدانید دارا نیستید. ·از تجربه گرایی تا جامعه باز - شعله های زیر خاکستر: بیکن و گالیله ضربه ناگهانی ای که بر پیکر تفکر کلیسایی وارد آمد و دفتر و طومار آنرا به همراه همه دخالتهای نابجایش در علم و سیاست ورق بر ورق به طوفان فنا داد بیگمان نخست از دست و بازوی امثال بیکن و گالیله در آمد. اینان اگر چه در آشکار و نهان دشمنی با دین و کلیسا نداشتند , باری با به میان کشیدن پای انسان و ارج نهادن بر او به جای خوار کردنش در برابر خدا یا نیروهای فرا طبیعی راهی را گشودند که سپستر به وسیله هیوم و پیروانش یا پوزیتیویستها و دیگران که شرحشان در جای خود بیاید پیموده شد. دیدیم که بیکن اگرچه ایمان را در برابر الحاد ستود, ولی همانگونه گفت که الحاد از خرافات مذهبی بهتر است. ·بازتعریف فلسفه نیاز کنونی جامعه ما است
|
دوشنبه ۳ تیر- بخش اول
· متن کامل شماره جدید اطلاعات حکمت و معرفت - ویژه نامه محیط زیست
| به نظر دیلتای تمام انسانها برای درک بهتر تاریخ حائز اهمیت هستند، اما به جای اینکه انسانها را در حکم ذره‌های سازنده یک کل ببینیم باید آنها را در حکم نقاط تلاقی دید. تنها یک رویکرد چندرشته‌ای به انسان این نوع نگاه را ممکن می‌سازد. نخستین اثر نظری حائز اهمیت دیلتای، " معرفی علوم انسانی "، در سال 1883 منتشر شد. این کتاب هم مقوله انسان‌گرایی و هم مباحث علوم اجتماعی را در برگرفته است. در واقع این اثر گستره‌ای از فلسفه، ادبیات، مطالعات فرهنگی، دین و روانشناسی تا علم سیاست و علم اقتصاد را شامل می‌شود. | |
|
|
· "ذهن دیگری" به مثابه موضوعی فلسفی
دوآلیسم ، یا در هر صورت دوآلیسم دکارتی، آشکارا به دو شقه شدن پژوهش در مورد عاملهای هوشمند ره می‌سپارد. می‌توانیم پژوهش مربوط به زیست‌شناسی و فیزیولوژی چنین عاملهایی را انجام دهیم اما با انجام چنین کاری اذهان آنها را از قلم انداخته‌ایم. یا اینکه اذهان آنها را مورد پژوهش قرار می‌دهیم اما ترکیب مادی‌شان را از قلم می‌اندازیم.
· مفهوم زمان از دیدگاههای فلسفه وجودی و فیزیک و ریاضیات مقایسه می‌شود
مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران نشست "مفهوم زمان از دیدگاه فلسفه وجودی و فیزیک و ریاضیات" را با سخنرانی بیژن کریمی عضو انجمن بین‌المللی مطالعه زمان برگزار می‌کند.
· نشست "مـعنا در تــاریــخ" برگزار می‌شود
نشست "مـعــنــا در تــاریــخ" با حضور دکتر حسین کمالی پنج‌شنبه ششم تیرماه در مؤسسه معرفت و پژوهش برگزار می‌شود.
· آیا ابن عربی یک فیلسوف یا متفکر است؟!
نکته ای که در عرفان ابن عربی بسیار حائز اهمیت است و بسیاری از ابن عربی پژوهان معاصر بدان توجه ندارند، بکار بردن کلماتی همچون فلسفه ابن عربی و یا تفکر ابن عربی است. این دوستان بخاطر خوی گرفتن با فکر و فلسفه، همچنین به تبع آن فلاسفه و متفکران، دیگر دقتی در بکار بردن کلمات ندارند. با توجه به اینکه هر کلمه ای _ مخصوصا در عرفان و فلسفه که تکیه بر کلمات بسیار مهم می باشد_ نقش تعیین کننده ای در معنا دارد، این مقاله سعی کرده به چند پرسش بنیادین جواب دهد. آیا ابن عربی یک فیلسوف است ؟ نقش تفکر در عرفان ابن عربی چیست؟ آیا با توجه به اینکه او در عرفان نظری دست دارد، می توان مسامحتا عرفان نظری را عرفان عقلی خواند؟
فرهنگ کنونی ، کامل‌ترین دایره‌المعارف دربارة اسطوره‌های یونان و روم است که تا کنون به زبان فارسی منتشر شده است . ارزش و اهمیت کتاب حاضر نه تنها در تعداد بی‌شمار مدخل‌های آن ،بلکه در شرح بسیار گسترده و دقیقی است که برای هر مدخل ذکر شده و از این حیث می‌توان آن را بیگمان یکی از کامل‌ترین فرهنگ‌های مربوط به اسطوره‌های یونان و روم به شمار آورد
·
· دانلود کتاب: The Quantum Revolution
· سایتی برای ابن عربی در قرن ۲۱ یعنی قرن ابن عربی - ارسالی توسط مخاطبان جام جم فلسفه